In de VS is in 2016 het nieuwste boek van Linda Kohanov uitgebracht, “De Vijf Rollen van de Meester-Herder”. Op Linda’s website kun je het gehele eerste hoofdstuk lezen – hier alvast een vertaalde passage als voorproefje.
Gezamenlijke Transformatie
“Een paard goed berijden is zonder twijfel een hogere kunstvorm. Vanaf het moment dat ik echter uit het zadel klom om mijn paarden te helpen bevallen, in een kudde te leven en hun kinderen te socialiseren zodat ze konden floreren in de cultuur van verschillende soorten die we samen aan het creëren waren, ervoer ik van moment tot moment de invloed van een verbazende diversiteit van relationele, psychologische, emotionele en hormonale factoren. Gedurende twee decaden baadde ik dagelijks in de stroom van oxytocine van vertrouwen en affectie – niet alleen tussen merries en jonge veulens, maar ook tijdens stille momenten met mijn hengst en zijn zonen. Wanneer ik grenzen stelde naar ongehoorzame jongere paarden en dominante mannelijke individuen voelde ik de vasopressine-boost van zelfvertrouwen en assertiviteit. Bij verschillende gelegenheden motiveerde een meer dramatische opwelling van zorg en moed me om mijn leven in de waagschaal te stellen om mijn paarden te beschermen (ik denk daarbij aan incidenten met een beer en een stelletje vechtlustige stieren.) Bij andere gelegenheden stond ik bewegingloos van verbazing te kijken hoe Rasa ander vee en agressieve paarden bij mij vandaan joeg.
Eeuwen geleden inspireerde een golf van dit soort biochemische en gedragsfactoren een sprong in de evolutie van meerdere soorten. Het een al even potente ontwikkeling dat moderne mensen op dit moment uit hun geïsoleerde huizen stappen om de uitnodiging van de natuur aan te nemen deze transformatie zelf te ervaren. Om samen te zijn met de kudde – er naar te streven net zo wendbaar, alert en sociaal begaafd te zijn als kuddedieren – geeft veel meer voldoening dan te blijven vasthouden aan externe structuren als teugels, hekken en nog extremere begrenzingen om controle te houden over elke beweging van een grote herbivoor. Daar waar mensen leren de verfijnde vaardigheden voor leiderschap en sociale intelligentie van deze dieren zelf in te zetten, wordt de scheidingslijnen tussen de soorten waziger, en wordt een tegenstrijdig gevoel van macht, nederigheid, ontzag en waardering de basis voor nieuwe avonturen in verbinding en innovatie.
Maar er is nog iets anders, iets dat grenst aan het mystieke. De coördinatie van gedrag en bewustzijn maakt het soms moeilijk te onderscheiden wie wie aan het ‘hoeden’ is – wie is de leraar, wie is de leerling, wie leidt er, wie volgt er, wiens idee was het om het een of ander te doen. Soms is het menselijke element geroepen om een meer besluitvaardige, assertieve rol te spelen. Maar herders uit verschillende tradities benadrukken dat je een trouwe student en observator van de specifieke soort, de specifieke kudde en specifieke individuen daarin moet zijn, om echt te weten hoe en waar je actie moet ondernemen. Dat betekent dat je het grootste deel van je tijd moet besteden aan het balanceren van de onstpannen en tegelijkertijd verhoogde alertheid van een Bewaker/Schildwacht met de intieme kennis die je pas krijgt als je de rol aanneemt van een vertrouwde Verzorger/Metgezel metgezel, in plaats van die van een strenge en arrogante dictator.”
